De andere steden van Estland

De andere steden van Estland

Kusten zijn natuurlijk altijd mooi en daarin is Estland geen uitzondering. Met name de noordkust is regelmatig spectaculair. Veel van de gebieden aan de kust zijn natuurpark, maar te doen is er niet veel. Het binnenland van Estland vond ik niet zo bijzonder, een beetje saai zelfs. Alleen de kleinere steden bleken ontzettend leuk te zijn!

Tartu

Tartu in het oosten van Estland was een prettige verrassing. Het is de culturele hoofdstad van Estland en hier is de universiteit, het nationale museum en het science museum. Een uiterst beschaafde stad van behapbaar formaat met moderniteiten als fietspaden, veel groen, voetgangersbruggen over de rivier en stromend drinkwater.

De stad heeft een klein oud centrum met wat winkelstraten en horeca, daar omheen wat overdekte, grote shoppingmalls en woonwijken met veel Oostblok woonkazernes waarvan een groot deel opgeknapt en opgeleukt is.

In het oude centrum is er precies wat er moet zijn: een mooi opgepoetst stadhuis met een gezellig plein ervoor, een gerestaureerde baksteengotieke kerk, een kathedraal in ruïnestaat, restaurants en cafés, theaters en een geinige fontein. Hangjeugd in de parken en rond de grote overdekte markt geven Tartu een echt stads aanzien.

Typisch is dat het halverwege de binnenstad opeens steil omhoog gaat. Bovenop staat de kathedraal-ruïne en wat andere oudere gebouwen. De verhoging lijkt zeker niet natuurlijk, maar is weer te groot en te hoog om een aangelegde vestingwal te zijn. Er zitten uiteraard wel allemaal bunkers en een kruithuis in, waarvan het laatste nu in handen van de familie Guinness is.

Haapsalu

Ten zuiden van Tallinn, aan de kust ligt Haapsalu en ook dat was een prettige verrassing, want dat bleek een ontzettend leuk groot dorp te zijn. De camping van Haapsalu is op zich al een feest: camper Lily stond zeer tevreden onder een appelboom in een boomgaard. Vanaf de camping fiets je door het voormalige treinstation, een van de bezienswaardigheden: Haapsalu was al vroeg een kuuroord en de Russische tsarenfamilie ging er iedere zomer met de trein naartoe. Daarom is het station wat groot uitgevallen en had Haapsalu decennia lang het langste overdekte perron ter wereld. Uit die tijd stamt ook het gerestaureerde/vernieuwbouwde houten Kurhaus, dat helemaal niet zo groot en imposant is als we van Kurhausen gewend zijn. In het dorp staat centraal een grote kasteel ruïne die gerestaureerd wordt en daaromheen wat straten van het centrum. Bijzonder is het kleine museum van pitsikeskus, de traditionele breiwerken die ze alleen hier van oudsher maken.

Pärnu

Pärnu staat bekend als de ‘zomerhoofdstad van Estland’, zeg maar het Bloemendaal van Tallinn en richt zich geheel op het binnenlands toerisme. Het stadje ligt op een schiereiland tussen de monding van de rivier Pärnu en de baai van Pärnu, een inham in de Golf van Riga. Allemaal heel rustig water en heel geschikt voor allerlei vormen van waterrecreatie, zowel op de rivier als op zee. De stad heeft een zeehaven en een voor Estse begrippen grote jachthaven. Aan de zeekant heeft Pärnu een strand met veel strandactiviteiten als beachvolleybal en een surfcentrum. In het hoogseizoen schijnen er ook veel festivals te zijn en er is een joekel van een concertzaal, maar toen ik er was, was het seizoen afgelopen en waren er geen evenementen.

Zo’n honderd jaar geleden was de stad ook al populair. Maar tussendoor waren er de Russen die niet zoveel op hadden met leuke badplaatsen. Pärnu is daarom een typisch mengsel van vergane glorie en hip. Enerzijds oostblok architectuur en een Kurhaus, anderzijds veel winkeltjes met design, ateliers, modderbaden, kristallen, casino’s, Boeddhabeelden en nachtclubs.

Ik las dat het ook een Hanzestad was, maar daar zag ik niks van terug. Er was wel een rest vestingwal, maar dat heeft op zich niks met de Hanzesteden te maken. De grotere gebouwen waren allemaal 19e en 20e eeuws, een enkele 17e, allemaal dus ver na de Hanzeperiode. Maar ja, iedereen heeft de stad ook wel een tijdje bezet en stukjes vernietigd, havensteden zijn nou eenmaal populair bij bezetters.

In de stad staan enkele beelden van bekende Esten waaronder Peter Carl Fabergé van de eieren die hier geboren is en als prettige verrassing: het eerste standbeeld van een vrouw dat ik in Estland gezien heb: Lydia Koidula, een dichteres en toneelschrijfster. Ze heeft maar een paar jaar in Pärnu gewoond, maar lang genoeg om een prominent standbeeld te krijgen. Verrast was ik door Olev Siinmaa, een architect die heel wat huizen en gebouwen in Pärnu ontworpen heeft en wiens werk zo in Hilversum had kunnen staan. Op een gegeven moment dacht ik bijna dat ik in Loosdrecht bij sanatorium Zonnestraal stond. Siinmaa behoorde overduidelijk tot dezelfde school als de Nederlandse architecten Duiker en Bijvoet.

Veel stenen gebouwen zijn er overigens niet, het merendeel van de straten bestaat uit leuke houten huizen in diverse stadia van onderhoud: sommige zijn in het krotstadium, andere zijn volledig opgeknapt tot luxueuze villa. Langs de rivier, waar je langsfietst van de camping de stad in, staan veel gloednieuwe superdeluxe vrijstaande villa’s.

Word

Waar stond Lily de Camper

Tartu: de camperplaats van Tartu is onderdeel van de jachthaven Tartu Karlova Harbour aan de rivier Emajõgi en heeft een eigen restaurantje. De CP ligt op prettige fietsafstand van het centrum en de winkels. Campercontact.nl, sitecode 48664.

Haapsalu: in Haapsalu koos ik voor Käamping Pikseke en was daar erg tevreden mee: een heel prettige en mooi gelegen camping. Campercontact.nl, sitecode 8766.

Ik ben langs de parkeerplaats gefietst waar je gratis kan staan en behalve dat er geen faciliteiten zijn, is er niks mis mee. Campercontact.nl, sitecode 56611.

Pärnu: ik weet werkelijk niet meer waarom ik ervoor koos om in Pärnu op de duurdere Kämping Konse te gaan staan. Het is overigens een prima camping bij een hotel en gelegen aan de rivier. Het restaurant van het hotel is uitstekend en je fietst via een fietspad langs de rivier naar het centrum van de stad. Campercontact.nl, sitecode 8769. In Pärnu is ook een veel goedkopere camperplaats, campercontact.nl, sitecode 8854.