Riga en Tallinn

Riga en Tallinn

De hoofdsteden van Letland en Estland, respectievelijk Riga en Tallinn, hebben heel wat overeenkomsten en zijn toch heel verschillend. Het zijn allebei eeuwenoude havensteden en allebei Hanzesteden. Bovendien zijn allebei de steden de laatste jaren populaire stops voor cruiseschepen en bestemmingen voor weekendtripjes van jongeren. Maar daar houdt de vergelijking zo’n beetje op.

Voor mij was het belangrijkste verschil tussen de twee steden dat Riga als vesting is gebouwd, dus met aarden wallen, die nu een stadsparkje zijn. Daardoor is het oude centrum van Riga meer een binnenstad, het centrum van de huidige grote stad. De binnenstad van Tallinn ligt hoger dan de rest van de stad en is zwaar ommuurd, zowel door een stadsmuur, stadswallen en door een drukke weg. Het toeristisch centrum is daardoor meer afgesloten van de moderne stad.

Riga

De efficiënte stadscamping van Riga ligt op een eiland in de rivier. Met de fiets ben je zo over de brug en dan sta je gelijk midden in het centrum. Het oude centrum is relatief klein en wel gerestaureerd, maar niet al te erg opgepoetst. Wat mij meteen opviel was het grootste verschil met Vilnius: Litouwen is katholiek, Letland is protestant en daar doen ze volgens mij ongeveer net zoveel aan als wij. Het resultaat is dat er niet veel geld gestoken wordt in de restauratie van kerken, maar meer aan dingen die mensen nu nodig hebben, zoals stromend drinkwater. Riga voelde voor mij prettig aan. Een echte stad. Het oude centrum stikt van de pleintjes met terrassen. Daartussen liggen straten met prachtige gebouwen, de een gerestaureerd, de ander moet nog. De oude gildehuizen zijn prachtig, maar ook de modernere Jugendstil huizen zijn meer dan de moeite waard. Heel bijzonder is het huis van de katten: een prachtig gebouw met op de daken van de twee torentjes katten.

Riga is een van de oudste handelssteden van Europa, ligt aan zee en het initiatief voor de Hanzesteden kwam hier vandaan. De stad had al vroeg banden met allerlei buitenlanden en keek naar buiten. Vooral het contact met Bremen was vroeger intensief en dat zie je nu weer terug: bij de onafhankelijkheid schonk Bremen Riga meteen in 1990 een beeld van de Bremer Stadtmusikanten! Het heeft een prominente plaats gekregen op het plein achter de Petruskerk. Uit de tijd dat Riga een belangrijke handelsstad was stamt ook het indrukwekkende en prachtig gerestaureerde Schwarzhäupterhaus. Schwarzhäupter waren verenigingen van handelslieden in de steden van de Baltische landen. Beschermheilige was Sint-Mauritius en daar stamt de aparte naam en het beeldmerk van de moren van af.

Er was iets aparts wat mij opviel in Riga en eigenlijk in heel Letland: ik kocht zo’n koelkastmagneetje – ze hebben hele leuke – en kreeg dat verpakt in een papieren zakje, niet in plastic. Ook zijn er in Riga eco-souvenirs te koop, vegan-restaurantjes etc. en in het binnenland zag ik af en toe bio-kaas, bio-vruchtensappen en -siroop en andere lokaal gemaakte producten. Letland denkt duidelijk na over duurzaamheid en handelt ernaar.

Tallinn

De oude stad van Tallinn is vrijwel helemaal ommuurd. Binnen die ommuring liggen alle gildehuizen en pakhuizen uit de Hanzetijd. En een groot deel daarvan is netjes gerestaureerd en staat strak in de vrolijke verf. Buiten de ommuring ligt aan de zeekant nog een vestingwal en dan een grote rondweg en pas daarbuiten begint de huidige stad. Daardoor is het oude centrum van Tallinn voor de volle honderd procent voor toeristen. Leuke straten, mooie gebouwen, prachtige gevels, gezellige terrasjes. Alles in de oude stad is gericht op het toerisme: restaurants, cafés, souvenirwinkeltjes, dure merkwinkels, winkels met linnen en breigoed, designwinkels. Estse restaurants zijn er nauwelijks, wel Indiase, Spaanse, Mexicaanse, Italiaanse, Engelse pubs etc. Voor iedere smaak iets. Ronduit vervelend is dat de lage alcoholprijs vrijgezellenfeesten uit Engeland en dranktoeristen uit Finland trekt.

Geinig is dat de Oude Stad verdeeld is in twee delen: een laag gedeelte en een veel kleiner hoog gedeelte. Het hoge gedeelte is het deftige gedeelte: de rechtbank, de domkerk, het paleis, de grote Russisch orthodoxe kerk, de ambassade van Nederland vind je hier. Vanzelf kom je terecht op het platform waar vanaf je een mooi uitzicht op de onderliggende binnenstad hebt. Er zijn van oudsher maar twee toegangspoorten tot het hoge gedeelte: een kleine doorgang voor voetgangers en een bredere voor paard en wagen. Er is tegenwoordig, aan de achterkant, ook nog een weg voor auto’s.

Waar stond Lily de Camper

Riga: de Riga City Camping is niet mooi, maar wel praktisch, voorzien van alle faciliteiten en uitstekend gelegen. Campercontact.nl, sitecode 7038

Een alternatief is de camper neerzetten op de prachtige en supervriendelijke boerderijcamping Zorgi Labirinti, 40 kilometer zuidelijk van Riga. Een bus naar Riga stopt vlakbij en brengt je naar het centrum van de stad. Een optie zou zijn om hier een paar dagen te gaan staan en van hieruit zowel Riga als Paleis Rundale en het kasteel van Bauskas te bezoeken. Campercontact.nl, sitecode 27338.

Tallinn: Ik stond met de camper op de parkeerplaats in de haven van Tallinn, op wandelafstand van het centrum. Natuurlijk is dat handig, maar het nadeel was dat ik naast de looproute van de cruiseschepen naar het centrum stond. Op zich is dat wel veilig, want het terrein wordt zwaar bewaakt, maar het is ook wel wat luidruchtig. Campercontact.nl, sitecode 50344